Ülkemizde üreme çağındaki birçok kadında bu mineralin eksikliğine bağlı kansızlık görülebilmektedir.
Vücuttaki demir deposu tükenirse
Demir eksikliğiyle karşı karşıya kalabilecek riskli grup dışında aşırı kan kaybına bağlı bazı durumlar da anemiye sebep olabilir; mine kanaması, peptik ülser, bağırsak kanseri, rahim kanseri uzun dönem aspirin kullanımı gibi.
Kanda oksijeni taşıyan hücrelerin ismi “alyuvar”dır. Bu hücreler vücutta düzenli olarak kemik iliğinde üretilir. Besinlerle aldığımız demirin, alyuvarların yapımı ve oksijen taşıması için önemlidir. Besinlerle gelen demirin ihtiyaç fazlası, vücutta depolanır. Ancak yeterli demir alınmazsa bu depo tükenir ve alyuvar üretimi aksamaya başlar.
Demir kırmızı kan hücrelerindeki hemoglobinin yapısına girerek oksijen taşımaya yardımcı olduğundan, demir eksikliğinde yeterli oksijen taşınamaz. Bu durumda enerji üretimi için oksijen ihtiyacı da aksar, kalp yorulur, kişi kendini güçsüz hisseder, uyku hali ve yorgunluk dikkat çekici hale gelir.
Demir eksikliği belirtileri şöyle sıralanabilir:
- Yorgunluk ve enerji azlığı
- Konsantrasyon bozukluğu
- Sinirlilik
- Bağışıklık sisteminde zayıflık
- Çarpıntı ve Nefes darlığı
- Solgun cilt, dişeti ve tırnaklarda kırılmalar
- Yiyecek dışındaki şeylere istek. Örneğin: toprak, buz gibi
- Tahriş olmuş dil
İlaç tedavisi besinlerle desteklenmeli
Hekim tarafından önerilen ilaç tedavisi çok düzenli bir şekilde uygulanmalı ve bu tedavi, demir yönünden zengin besinlerle desteklenmelidir.
Demir, vücudun hemoglobin yapmak için kullandığı bir mineraldir. Hemoglobin kırmızı kan hücrelerinde bulunur ve vücudun tüm bölgelerine oksijen taşınmasına yardımcı olur. Bebekler ve çocuklar beyin gelişimi de dahil olmak üzere büyüme ve gelişme çağında demire ihtiyaç duyarlar. Peki, demir içeren besinler nelerdir? Demir eksikliğinde ne olur? İşte, bitkisel demir kaynakları:
Demir Faydaları Nelerdir?
- Vücuda enerji verir, halsizlik ve yorgunluğun giderilmesini sağlar.
- Saçların daha parlak ve canlı görünmesini sağlar.
- Oksijenin beyne ve kaslara taşınmasını sağlar.
- Zihinsel ve fiziksel performansı arttırır.
- Vücut direncini arttırır, bağışıklığı güçlendirir.
- Yaraların daha hızlı iyileşmesini sağlar.
- Büyüme ve gelişimi destekler.
Demir Kaynakları Nelerdir?
Vücudumuz hayvansal kaynaklardaki demiri bitkisel kaynaklara göre 2-3 kat daha fazla emer. Bitkisel kaynaklardaki demirin emilim oranının artması C vitamini içeren besinlerle birlikte yenilmesine bağlıdır. Örneğin; kırmızı biberli/brokolili bir baklagil salatası veya limonata eşliğinde bir zeytinyağlı ıspanak yemeği ya da kırmızı meyveler eklenmiş demirle zenginleştirilmiş bir kahvaltılık gevrek. Bitkisel demir kaynaklarıyla birlikte yemekte siyah çay, bitki çayı veya kahve içilmemelidir. Demir emilimini azaltmaması açısından 1 saat sonra tercih edilmelidir.
Demir İçeren Besinler Nelerdir?
- Kırmızı et/yağsız et
- Yumurta
- Tavuk ve hindi eti
- İstiridye
- Karaciğer
- Koyu yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak vb.)
- Kuru baklagiller
- Pekmez
- Uskumru, sardalye
- Turunçgiller
- Pancar
- Fındık
- Tofu
- Pişmiş patates
- Kaju fıstığı
- Kabuklu yemişler ve yağlı tohumlar
- Zenginleştirilmiş kahvaltılık gevrekler
- Tam tahıllı ve zenginleştirilmiş ekmekler
- Kuru kayısı gibi kuru meyveler
Demir Eksikliğinde Ne Olur?
- Yorgunluk,
- Soluk cilt ve tırnaklar
- Zayıflık,
- Baş dönmesi,
- Baş ağrısı,
- Dil iltihaplanması,
- Demir eksikliği anemisi (kansızlık)
- Vücut direncinin zayıflaması.